Bogactwo odmian, barw płatków korony i różnorodne zastosowanie sprawiają, że róże to cenne i popularne rośliny ozdobne. Róże to krzewy powszechne, ale ich uprawa może przysporzyć problemów, zwłaszcza w zakresie ochrony przed szkodnikami oraz chorobami. Poniżej najczęściej występujące choroby oraz szkodniki róż, metody ich zwalczania i polecane działania profilaktyczne.
Spis treści porady:
Ochrona róż przed chorobami grzybowymi
Wśród chorób grzybowych najczęściej spotkać można mącznika prawdziwego, rzekomego, czarną plamistość róży i szarą pleśń. Inne choroby wywoływane przez grzyby są rzadziej spotykane lub nie mają dużego znaczenia w hodowli tych roślin.
Mączniak prawdziwy i rzekomy róży – charakterystyka
Nazwa tych chorób dużo mówi o charakterystycznych objawach, które pojawiają się na liściach. Blaszka liściowa porażonej rośliny pokryta jest białym lub szarym, mączystym nalotem. Na starszej grzybni łatwo dostrzec czarne punkciki, są to zarodniki grzyba. Zarodniki są źródłem potencjalnej infekcji w kolejnym roku, o czym warto pamiętać w działaniach profilaktycznych.
Objawy mącznika prawdziwego widoczne są początkowo na górnej stronie liści. Wystąpienie mączystego nalotu na spodzie blaszki liściowej świadczy o obecności mącznika rzekomego. Choroby zwalcza się podobnie, ale najważniejsze jest zapobieganie infekcji.
Czarna plamistość liści róży
Grzyb jest niebezpieczny dla roślin, które rosną w gruncie. Objawia się charakterystycznymi, czarnymi plamkami na liściach, zainfekowane blaszki liściowe żółkną i odpadają. Silne porażenie grzybem może spowodować, że roślina już w lipcu będzie całkowicie ogołocona.
Szara pleśń na róży
Grzyb, który wywołuje szarą pleśń, rozwija się przy dużej wilgotności powietrza. Uszkodzenia, które powstają podczas prac pielęgnacyjnych, ułatwiają infekowanie krzewów. Pierwsze objawy pojawiają się na płatkach korony, są to okrągłe plamy, które szybko pokrywają się szarym nalotem.
Jak zabezpieczyć róże przed chorobami grzybowymi?
Korzystniej jest zapobiegać chorobom, niż je leczyć. Zdanie to jest jak najbardziej prawdziwe w stosunku do roślin. W uprawie róż najważniejszym aspektem jest zapewnienie właściwych warunków do wzrostu. Róża jest rośliną, która wymaga nasłonecznionego stanowiska. Preferuje pełne słońce i żyzną, przepuszczalną glebę o lekko kwaśnym odczynie. Zapewnienie tych warunków sprawi, że rośliny będą w dobrej kondycji i lepiej poradzą sobie z chorobami i szkodnikami.
Krzewy nie lubią przemarzać, dlatego konieczna jest ochrona przed mrozem. W tym celu poleca się stosowanie gałązek świerkowych jako osłon. Przed zimą pędy róży powinny zostać przycięte, można wykonać też kopczyki z ziemi, które zakryją dolną część pędów. Te zabiegi sprawią, że najniżej zlokalizowane oczka (miejsca, z których wiosną wyrosną pędy) będą chronione przed mrozem.
Ważnym zabiegiem w ochronie róż przed chorobami grzybowymi jest cięcie pędów i dokładne usuwanie z sąsiedztwa roślin zainfekowanych resztek. Można mieć pewność, że zainfekowane, zostawione na zimę liście, będą źródłem infekcji w kolejnym roku.
Rozwojowi chorób grzybowych sprzyja wysoka wilgotność powietrza. To ważna informacja! Podlewając rośliny, należy robić to, tak aby nie zmoczyć liści. Najlepiej podlewać nisko, u nasady krzewu. Wszystkie prace pielęgnacyjne, jak cięcie czy wiązanie do palików, trzeba robić ostrożnie, czystymi narzędziami. Choroby mogą przenosić się z rośliny na roślinę, dezynfekując narzędzia, zapobiega się roznoszeniu infekcji.
Ochrona róż przed szkodnikami
Głównymi szkodnikami róż ozdobnych w uprawie amatorskiej są mszyce, przędziorki i zwójki. W uprawach pod osłonami duże niebezpieczeństwo stanowią nicienie, ale nie mają one większego znaczenia w ogrodach przydomowych lub działkowych.
Mszyca różana
Mszyce to powszechnie występujące szkodniki, które pojawiają się całymi koloniami na różach. Są bardzo dobrze widoczne i dość łatwe do zwalczania. Objawy żerowania mszyc widoczne są głównie na pąkach, młodych pędach i liściach. Porażone części roślin pokryte są lepką mazią, jest to spadź. Słodka wydzielina mszyc przyciąga mrówki oraz zwiększa ryzyko infekcji grzybami. Pierwsze osobniki na różach zauważyć można już początkiem kwietnia.
Przędziorki na różach
Na ozdobnych krzewach róż spotkać można głównie dwa gatunki przędziorka – chmielowca i rubinowca. Przędziorki to bardzo małe pajączki, które łatwo przeoczyć. Objawy są widoczne, dopiero gdy populacja szkodnika jest duża. Na liściach pojawiają się delikatne niteczki. To nic innego jak pajęczyna. Liście szybko żółkną i opadają. Przędziorki nie lubią dużej wilgotności, dlatego bytują głównie pod spodem liści.
Zwójka różaneczka i zwójka różóweczka
Motyle nazywają się dość uroczo, ale potrafią zniszczyć piękne róże. Za szkody odpowiadają zielone gąsienice z brązową głową. Liście krzewów różanych zwijają się wzdłuż nerwów. Widząc nietypowe zachowanie liści, można mieć pewność, że rośliny zostały zaatakowane przez gąsienice.
Jak chronić róże przed atakiem szkodników?
Wystąpienie szkodników na różach jest często spotykane, jedynie ich duża ilość powinna budzić niepokój. Kondycja roślin ma kluczowe znaczenie w minimalizowaniu uszkodzeń powodowanych przez szkodniki. Róże powinny być regularnie nawożone i rosnąć w optymalnym miejscu.
Warto często oglądać rośliny, czasem nawet przy pomocy lupy. Lustrację krzewów powinno się robić od początku wiosny, kiedy pojawiają się pierwsze liście. Należy dokładnie zbadać dolną stronę liścia pod kątem wystąpienia przędziorków. W przypadku stwierdzenia obecności drobnych pajączków należy zrobić roślinie prysznic. Owady te nie znoszą dużej wilgotności, a woda dodatkowo zmyje je z powierzchni liści.
Pędy, które są silnie porażone przez gąsienice, trzeba usuwać. Na mszyce pomocne są opryski z roślinnych preparatów, na przykład z pokrzywy, czosnku lub ze skrzypu. Można używać też preparatów biologicznych na bazie olejów.
Naturalni sprzymierzeńcy w walce ze szkodnikami
Zwiększając bioróżnorodność w ogrodzie, można łatwo zaprosić do niego sprzymierzeńców do walki z insektami. Wśród nich znajdują się na pewno biedronki, które z ochotą zdziesiątkują kolonie mszyc. Podobnie zachowują się złotooki i bzygowate.
Ogród jest atrakcyjny dla pożytecznych owadów, jeśli są w nim różne gatunki roślin kwitnących i naturalne kryjówki dla nich. Warto więc zakładać hotele dla owadów, pozostawiać w kącie ogrodu patyki i liście, które będą schronieniem dla drapieżnych chrząszczy. Obecność owoców na różnych gatunkach krzewów sprawia, że ptaki chętniej odwiedzają te miejsca. Pokarmem dla wielu gatunków ptaków są szkodliwe gąsienice. Tym sposobem ogród będzie tętnił życiem, a rośliny zyskają naturalną ochronę przed szkodnikami.
Powiem z doświadczenia, że temat róż jest bardzo ciężki. Tzn. trzeba kilka lat żeby nauczyć się ich w praktyce. Bo bez znajomości rośliny nawet najlepsze porady niewiele dadzą.
jakie odmiany róż są najbardziej odporne na choroby?
jakieś szczególne rady na ochronę zimą??
niedługo znów zacznie się walka na polu zabezpieczenia róż 🙂
uwielbiam róże, ale kiedyś zrezygnowałam z nich właśnie ze względu an choroby i właśnie planuję powrót do róż 🙂